30. Uprawnienia do kierowania pojazdami.


30


Dokumentem stwierdzającym uprawnienie do kierowania pojazdem silnikowym jest prawo jazdy określonej kategorii. Nie dotyczy motorowerów – osoby które ukończyły 18 lat przed 19 stycznia 2013 r. zgodnie ze starymi zasadami mogą kierować motorowerami bez posiadania takiego dokumentu, a dokumentem stwierdzającym uprawnienie jest dowód osobisty.
Prawo jazdy uprawnia do kierowania[4]:
  1. kategoria A
    1. motocyklem,
    2. motocyklem z przyczepą motocyklową o masie nie przekraczającej masy własnej motocykla i 100 kg
    3. pojazdami określonymi dla prawa jazdy kategorii AM,
  2. kategoria A2 (od stycznia 2013 roku)
    1. motocyklem o mocy nieprzekraczającej 35 kW (46,9357KM) i stosunku mocy do masy własnej nieprzekraczającej 0,2 kW/kg,
    2. motocyklem trójkołowym o mocy nieprzekraczającej 15 kW,
    3. pojazdami określonymi dla prawa jazdy kategorii AM,
  3. kategoria A1
    1. motocyklem o pojemności skokowej silnika nie przekraczającej 125 cm³ i mocy nie przekraczającej 11 kW (14,9556 KM) oraz stosunku mocy do masy własnej nieprzekraczającej 0,1 kW/kg,
    2. motocyklem trójkołowym o mocy nieprzekraczającej 15 kW,
    3. pojazdami określonymi dla prawa jazdy kategorii AM,
  4. kategoria AM (od stycznia 2013 roku)
    1. motorowerem,
    2. czterokołowcem lekkim,
  5. kategoria B:
    1. pojazdem samochodowym o dopuszczalnej masie całkowitej nie przekraczającej 3,5 t, z wyjątkiem autobusu lub motocykla,
    2. pojazdem, o którym mowa w pkt. 5.1 z przyczepą lekką o ile łączna dopuszczalna masa całkowita zespołu tych pojazdów nie przekracza 4,25 t,
    3. pojazdem, o którym mowa w pkt. 5.1, z przyczepą inną niż lekka o ile łączna dopuszczalna masa całkowita zespołu tych pojazdów nie przekracza 3,5 t;
    4. mikrobusem, jeżeli posiada do 9 miejsc siedzących,
    5. ciągnikiem rolniczym lub pojazdem wolnobieżnym,
    6. pojazdami określonymi dla prawa jazdy kategorii AM,
  6. kategoria B1 (zmiany od 2013 roku[5]):
    1. trójkołowym lub czterokołowym pojazdem samochodowym o masie własnej nie większej niż 400 kg (pojazdy do przewozu osób) i 550 kg (pojazdy do przewozu rzeczy) i mocy silnika nie większej niż 15 kW (20 KM), z wyjątkiem motocykla – wydawane od 16 lat,
    2. pojazdami określonymi dla prawa jazdy kategorii AM,
  7. kategoria C:
    1. pojazdem samochodowym o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 t, z wyjątkiem autobusu, a także ciągnikiem rolniczym lub pojazdem wolnobieżnym,
    2. pojazdami określonymi dla prawa jazdy kategorii AM,
  8. kategoria C1:
    1. pojazdem samochodowym o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 t i nie przekraczającej 7,5 t, z wyjątkiem autobusu, a także ciągnikiem rolniczym lub pojazdem wolnobieżnym,
    2. pojazdami określonymi dla prawa jazdy kategorii AM,
  9. kategoria D:
    1. autobusem, ciągnikiem rolniczym lub pojazdem wolnobieżnym,
    2. pojazdami określonymi dla prawa jazdy kategorii AM,
  10. kategoria D1:
    1. autobusem przeznaczonym konstrukcyjnie do przewozu nie więcej niż 17 osób łącznie z kierowcą, a także ciągnikiem rolniczym lub pojazdem wolnobieżnym,
    2. pojazdami określonymi dla prawa jazdy kategorii AM,
  11. kategoria T:
    1. ciągnikiem rolniczym z przyczepą (przyczepami) lub pojazdem wolnobieżnym z przyczepą (przyczepami),
    2. pojazdami określonymi dla prawa jazdy kategorii AM,
  12. kategoria B96 – pojazdem określonym w prawie jazdy kategorii B łącznie z przyczepą inną niż lekka, o ile łączna dopuszczalna masa całkowita zespołu tych pojazdów nie przekracza 4,25 t,
  13. kategoria BE, CE lub DE – pojazdem określonym odpowiednio w kategorii B, C lub D, łącznie z przyczepą, przy czym w zakresie kategorii BE dopuszczalna masa całkowita ciągniętej przyczepy nie może przekraczać 3,5 t,
  14. kategoria C1E – zespołem pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej nie przekraczającej 12 t, składającym się z pojazdu ciągnącego określonego w kategorii C1 i przyczepy o dopuszczalnej masie całkowitej nie przekraczającej masy własnej pojazdu ciągnącego,
  15. kategoria D1E – zespołem pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej nie przekraczającej 12 t, składającym się z pojazdu ciągnącego określonego w kategorii D1 i przyczepy o dopuszczalnej masie całkowitej nie przekraczającej masy własnej pojazdu ciągnącego.
Ponadto prawo jazdy:
  1. kategorii B i CE lub B i DE – uprawnia do kierowania zespołem pojazdów określonych w kategorii BE,
  2. kategorii CE i D – uprawnia do kierowania zespołem pojazdów określonych w kategorii DE,
  3. kategorii A, B, B1, C, C1, D lub D1 – uprawnia do kierowania pojazdem w nich wymienionym z przyczepą lekką,
  4. kategorii BE, CE, C1E, DE lub D1E – uprawnia do kierowania ciągnikiem rolniczym z przyczepą (przyczepami) lub pojazdem wolnobieżnym z przyczepą (przyczepami).
Warunkiem uzyskania prawa jazdy kategorii C, C1, D lub D1 jest posiadanie prawa jazdy kategorii B. Warunkiem uzyskania prawa jazdy kategorii BE, B96, CE, C1E, DE lub D1E jest posiadanie odpowiednio prawa jazdy kategorii B, C, C1, D lub D1.

Wymagania

Prawo jazdy otrzymuje osoba, jeżeli:
  1. osiągnęła wymagany dla danej kategorii wiek,
  2. uzyskała orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań zdrowotnych i psychologicznych do kierowania pojazdem,
  3. odbyła wymagane szkolenie,
  4. zdała z wynikiem pozytywnym egzamin państwowy w wojewódzkim ośrodku ruchu drogowego.

Wiek

Wymagany dla danej kategorii wiek wynosi[6]:
  1. 14 lat – dla kategorii AM
  2. 16 lat – dla kategorii A1, B1 lub T[7]
  3. 18 lat – dla kategorii A2, B, B96 i BE.
  4. 20 lat – dla kategorii A w przypadku posiadania wcześniej przez 2 lata prawa jazdy kategorii A2.
  5. 21 lat – dla kategorii C, CE, C1 i C1E
  6. 24 lata – dla kategorii A (w przypadku nieposiadania wcześniej prawa jazdy kategorii A2), D, DE, D1 i D1E.
Autor: o